Oleh: Norzana Razaly
“Program dan projek Belanjawan 2025 mesti dilaksanakan dengan integriti, telus, cekap, dan sinergi antara jabatan. Laporan kemajuan akan disemak secara berkala dalam mesyuarat portfolio Majlis Mesyuarat Kerajaan setiap suku tahun.
“Saya akan memantau secara langsung melalui i-SPARK, diuruskan oleh Unit SPARK, Pejabat Menteri Besar” – YAB Dato’ Panglima Perang Ustaz Dato’ Mohd, Nassuruddin Daud, 2 Januari 2025.
Pendahuluan
Dalam era moden, keupayaan pentadbiran sesebuah kerajaan negeri sering diukur berdasarkan kecekapan, ketelusan, dan keberkesanan pelaksanaan dasarnya. Menurut Pelan Tadbir Urus Baik Nasional (MyGovernance) yang dibangunkan oleh kerajaan Malaysia, empat prinsip utama tadbir urus baik ialah ketelusan, akauntabiliti, kecekapan, dan keberkesanan. Prinsip-prinsip ini menjadi asas kepada pelan komprehensif untuk meningkatkan prestasi dan penyampaian sektor awam.
Selain itu, Pelan Strategik Pendigitalan Sektor Awam 2021-2025 menekankan pengukuhan kecekapan dan keberkesanan perkhidmatan bagi membolehkan kerajaan negeri melaksanakan dasar dengan lebih efisien.
Penggunaan teknologi maklumat dan komunikasi (ICT) juga berperanan penting dalam meningkatkan kecekapan, ketelusan, dan keberkesanan pentadbiran, terutamanya dalam konteks pentadbiran luar bandar.
Oleh itu, dalam era moden, keupayaan pentadbiran sesebuah kerajaan negeri diukur berdasarkan sejauh mana ia mengamalkan prinsip-prinsip tadbir urus baik dan memanfaatkan teknologi untuk melaksanakan dasar dengan cekap, telus, dan berkesan.
Dalam konteks politik Islam, konsep at-tamkin merujuk pemerkasaan atau pengukuhan kedudukan sesuatu pemerintahan yang berlandaskan prinsip-prinsip Islam. Pakar sains politik Islam menekankan bahawa dalam era moden, keupayaan pentadbiran sesebuah kerajaan negeri diukur berdasarkan kecekapan, ketelusan, dan keberkesanan pelaksanaan dasarnya.
Menurut pandangan ini, kecekapan ialah kemampuan kerajaan dalam mengurus sumber dengan optimum untuk mencapai matlamat yang ditetapkan. Ketelusan pula berkaitan dengan keterbukaan dalam proses pentadbiran, memastikan maklumat disampaikan dengan jelas kepada rakyat, sekaligus membina kepercayaan masyarakat terhadap pemerintah.
Keberkesanan pelaksanaan dasar diukur daripada nilai sejauh mana polisi yang dirancang dapat direalisasikan dengan jayanya, membawa manfaat kepada rakyat dan memenuhi objektif yang digariskan.
Dalam kerangka at-tamkin, pentadbiran yang cekap, telus, dan berkesan adalah asas kepada kestabilan dan kemakmuran sesebuah negeri. Pemerintah yang berpegang kepada prinsip-prinsip ini akan dapat memperkukuh kedudukan mereka, memperoleh kepercayaan rakyat, dan memastikan kelangsungan pemerintahan yang adil dan saksama.
Menepati kerangka tersebut, Kelantan menetapkan Hala tuju Portfolio Ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri Kelantan 2024-2028 sebagai dokumen strategik yang dirangka bagi memastikan pembangunan mampan dan efektif di Kelantan.
Selari dengan itu, Integrated Strategic Performance and Accountability Reporting Key-System (i-SPARK) dilancarkan untuk memperkukuh pemantauan prestasi pentadbiran dan memastikan keputusan strategik dibuat berdasarkan data yang sahih.
Artikel ini mengupas peranan Hala tuju Portfolio dan Sistem i-SPARK dalam memperkukuh tadbir urus, ketelusan, dan pembangunan mampan di Kelantan.
Pengurusan Strategik Berasaskan Data
Pada 2 Januari 2025, pelancaran Sistem i-SPARK oleh Menteri Besar Kelantan YAB Dato Panglima Perang Ustaz Dato Mohd Nassuruddin Daud menandakan permulaan era baharu pengurusan strategik berasaskan data melalui i-SPARK.
Sistem yang dilengkapi teknologi terkini ini mencerminkan komitmen kerajaan negeri terhadap pembangunan berteraskan inovasi dan ketelusan sebagai pemacu Hala tuju Portfolio Ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri Kelantan 2024-2028 yang dirangka berasaskan empat elemen utama sebagai asas kejayaan negeri iaitu:
89 mercu tanda sebagai penanda aras pencapaian negeri.
117 bidang fokus meliputi sektor ekonomi, sosial, dan infrastruktur.
337 strategi bagi memastikan pelaksanaan dijalankan secara menyeluruh.
750 pelan tindakan disusun untuk merealisasikan objektif secara sistematik.
Setiap elemen ini dirangka untuk menjadi Kerangka Prestasi Utama (KPI) yang wajib dipatuhi oleh Ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri, jabatan, agensi, dan syarikat berkaitan kerajaan (GLC). Strategi ini juga memastikan usaha pembangunan mampan di Kelantan kekal terarah, selaras dengan visi negeri yang lebih progresif.
Sistem i-SPARK: Pemacu Transformasi Digital
Sistem i-SPARK dibangunkan oleh Bahagian Pembangunan Teknologi Maklumat (BPTM), Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri Kelantan, dengan kerjasama anak syarikat PKINK, Kelantan ICT Gateway Sdn. Bhd.
i-SPARK diwujudkan untuk mencapai objektif berikut:
i) Pemantauan Prestasi
Sistem ini membolehkan laporan berkala prestasi projek dan program disediakan untuk semakan dan tindakan lanjut.
ii) Keputusan Berasaskan Data Analisis data yang menyeluruh memastikan keputusan strategik yang tepat dan bermaklumat.
iii) Penambahbaikan Berterusan
Maklum balas dan penilaian berkala digunakan untuk meningkatkan keberkesanan pentadbiran.
Teknik pemantauannya dilaksanakan Unit Pemantauan dan Pelaksanaan Strategik (SPARK) di bawah Pejabat Menteri Besar secara waktu semasa (real-time) bagi memudahkan penilaian projek di bawah Hala tuju Portfolio.
Dalam konteks ini, mesyuarat portfolio Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri yang diadakan setiap suku tahun menjadi platform utama untuk menilai kemajuan dan merancang tindakan seterusnya.
Inovasi dan Ketelusan dalam Tadbir Urus Negeri
Pelancaran i-SPARK adalah refleksi keutamaan kerajaan negeri terhadap inovasi dan ketelusan. Antara kelebihan yang ditawarkan termasuklah pendekatan yang lebih terbuka membolehkan rakyat menilai kemajuan projek-projek pembangunan.
Selain itu, teknologi digital mengurangkan ketirisan sumber dan memastikan pelaksanaan yang lebih cekap. Lebih membanggakan, Kelantan dijangka menjadi negeri yang lebih progresif dan berdaya saing dengan penerapan teknologi moden.
Oleh itu, pelaksanaan i-SPARK dijangka membawa impak signifikan dalam pelbagai aspek pembangunan, termasuk menyokong pertumbuhan sektor ekonomi melalui perancangan dan pelaksanaan yang lebih berfokus.
Di samping itu, ia memberi kesan positif terhadap kualiti hidup rakyat melalui perkhidmatan awam yang lebih cekap dan memastikan pembangunan infrastruktur yang lestari, sejajar dengan prinsip pembangunan mampan.
Kesimpulan
Tuntasnya, Hala tuju Portfolio 2024-2028 dan Sistem i-SPARK menjadi instrumen penting dalam mentransformasi tadbir urus negeri Kelantan kerana melalui pendekatan berasaskan data dan inovasi teknologi, Kelantan berupaya menjadi model pentadbiran moden yang menjadikan pembangunan mampan sebagai keutamaan.
Langkah ini diyakini mampu membawa banyak manfaat kepada rakyat Kelantan, bahkan berpotensi menjadi model kepada negeri-negeri lain dalam menerapkan teknologi bagi memperkukuh tadbir urus dan mempertingkatkan kesejahteraan rakyat yang seimbang dalam aspek fizikal dan spiritual.
0 Comments